Περίληψη ομιλίας Γ.Δημαρά στη Θεσσαλονίκη για την Ανακύκλωση και την Κυκλική Οικονομία

 Οι Πόροι του Πλανήτη είναι πεπερασμένοι,  με τον τρόπο ζωής που έχει διαμορφωθεί καταστρέφουμε τον πλανήτη, σπαταλάμε τους πόρους, καταστρέφουμε το κλίμα.

 Έχουμε δύο παράγοντες που λειτουργούν ταυτόχρονα. Την αύξηση του πληθυσμού 1 δις κάθε 13 έτη  και την αύξηση της μέσης κατανάλωσης ανά άτομο.

Τίθεται θέμα δια-γενεακής δικαιοσύνης. Σπαταλάμε και δεν αφήνουμε πόρους για τα εγγόνια μας και τα παιδιά των εγγονιών μας.

Η εξοικονόμηση των πόρων είναι αναγκαία για το σήμερα και το αύριο, θα πετύχουμε πρόοδο στην εξοικονόμηση και ορθολογική διαχείριση εφαρμόζοντας αυτό που λέμε «κυκλική οικονομία»

Η κυκλική οικονομία δεν είναι  μόνο σωστός  τρόπος διαχείρισης των απορριμμάτων, είναι τρόπος λειτουργίας της οικονομίας συνολικά.

Αρχή της κυκλικής οικονομίας είναι η μεγιστοποίηση της απόδοσης των υπαρχόντων πόρων και η μείωση των απωλειών και της σπατάλης.

 Αυτό  στην πράξη προϋποθέτει μεγάλες  αλλαγές στις οικονομικές και κοινωνικές προτεραιότητες όπως:

·         Πολιτικές φοροαπαλλαγών για όσους λειτουργούν στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας (π.χ. φορολογική πολιτική Σουηδίας).

·         Προώθηση επαγγελμάτων επισκευής / επιδιόρθωσης προϊόντων και μέσα από την εκπαίδευση.

·         Επαναχρησιμοποίηση των υλικών στο μέγιστο βαθμό.

·         Συνολικός σχεδιασμός των προϊόντων και των κατασκευών σε σχέση με το αποτύπωμά του ενάντια στην «προγραμματισμένη φθορά».

·         Περιορισμός και απαγόρευση της σπατάλης τροφίμων.

·         Διαχείριση πόρων σε σπάνη όπως το νερό με ανακύκλωση υδάτων σε ξηρές περιοχές όπως τα νησιά και περιοχές όπου γίνεται υπεράρδευση.

·         Απαγόρευση προϊόντων μιάς χρήσης.

 

·         Ενίσχυση της τοπικής οικονομίας Εγγύτητα παραγωγής- κατανάλωσης τοπικά σχέδια βιωσιμότητας .

·         Μείωση της ποσότητας των υλικών που απαιτούνται για την παραγωγή ενός προϊόντος και κυρίως εκείνων που είναι επικίνδυνα ή δύσκολα ανακυκλώσιμα.

Επιμήκυνση της διάρκειας ζωής των προϊόντων με κανόνες που επιβάλλονται στη βιομηχανία, στη βιοτεχνία και στις

·         Δημιουργία αγορών επαναχρησιμοποίησης, επισκευής, ανακύκλωσης και για το περιβάλλον αλλά και για δημιουργία θέσεων εργασίας.

·         Εύκολη πρόσβαση του πολίτη και κατασκευαστή στα «πράσινα σημεία».

 

Μερικά παραδείγματα δυνατότητας εφαρμογής της Κυκλικής Οικονομίας

Κατασκευαστικός τομέας: Προδιαγραφές στα κτίρια για μεγαλύτερες αντοχές στο χρόνο και στο σεισμό αλλά και  αξιοποίηση των υλικών κατεδαφίσεων κτηρίων

Αυτοκινητοβιομηχανία: Ο χρόνος διάρκειας ζωής των αυτοκινήτων. Πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη, όταν βελτιώνεται η τεχνολογία του κινητήρα και άλλων συστημάτων, να μπορούν να αντικαθίστανται χωρίς να πηγαίνει στην ανακύκλωση ολόκληρο το αυτοκίνητο. Οι εταιρίες να παρέχουν υποχρεωτικά ανταλλακτικά για κάθε μοντέλο για μακρό χρονικό διάστημα (π.χ. εικοσαετία).

Τομέας τροφίμων: Θεσμοθέτηση της μείωσης και απαγόρευσης της σπατάλης τροφίμων από σούπερ-μάρκετ, επιχειρήσεις εστίασης, τουριστικές και υγειονομικές επιχειρήσεις, όπως νοσοκομεία, φοιτητικές εστίες κ.ά.

 Η οργάνωση της ανακύκλωσης μέχρι σήμερα στην Ελλάδα

Το μεγαλύτερο μέρος των δημοτικών αποβλήτων της Ελλάδας καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής σε ποσοστό 81%, κάτι που το αναθεωρημένο εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων ΕΣΔΑ του 2015 θέλει να μειώσει, όταν στην Ε.Ε. το ποσοστό είναι 31% κατά μέσο όρο.

Ειδικά για τους ΟΤΑ χρειάζεται:

-          Τεχνική στήριξη, ενθάρρυνση, δράσεις, αλλά και διοικητικά μέτρα, τόσο σε ΟΤΑ για τη δημιουργία Πράσινων Σημείων, όσο και σε φορείς κοινωνικής /αλληλέγγυας οικονομίας για τη δημιουργία Κέντρων Ανακύκλωσης και Εκπαίδευσης για τη Διαλογή στην Πηγή ΚΑΕΔΙΣΠ, σε συνεργασία με ομάδες πολιτών, συλλογικούς φορείς, σχολεία κ.λ.π.

-          Τεχνική στήριξη, ενθάρρυνση, δράσεις αλλά και διοικητικά μέτρα για τη χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων, την εγκατάσταση καφέ κάδων και τη δημιουργία μονάδων επεξεργασίας προδιαλεγμένου οργανικού υλικού.

-          Ενθάρρυνση των ΟΤΑ και των φορέων κοινωνικής /αλληλέγγυας οικονομίας για την εγγραφή τους στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων του ΥΠΕΝ.

-          Ο κάθε δήμοςπρέπει να έχει και κίνητρα για να περιορίσει την ποσότητα των απορριμμάτων και αντικίνητρα.