Ο Γιώργος Δημαράς είναι Πολιτικός Μηχανικός ενώ παράλληλα έχει ακολουθήσει και οικονομικές σπουδές στην ΑΣΟΕΕ. Έντονα πολιτικοποιημένος από τα νεανικά του χρόνια, συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα και στα γεγονότα του Πολυτεχνείου όπου συνελήφθη και βασανίστηκε. Στα χρόνια της μεταπολίτευσης αγωνίστηκε για ζητήματα δημοκρατίας, παιδείας, ειρήνης, κοινωνικής δικαιοσύνης και προστασίας του περιβάλλοντος. Από τα ιδρυτικά μέλη των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ, ο Γιώργος Δημαράς είναι σήμερα βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ (στο πλαίσιο της συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ-Ο.Π) και ο πρώτος οικολόγος βουλευτής από τη διάλυση των Οικολόγων Εναλλακτικών το 1993. Μετά το πέρας των 100 ημερών της κυβέρνησης, η A.V συνάντησε το Γιώργο Δημαρά και συζήτησε μαζί του για το κατά πόσον ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να γίνει πιο «πράσινο κόμμα» και οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ πιο «αριστερό κόμμα».
Έχετε πει ότι η οικολογία πρέπει να αποδεχτεί και να ενσωματώσει τα αιτήματα της αριστεράς για την στήριξη των φτωχών και των αδύναμων αλλά και ότι η αριστερά πρέπει να υιοθετήσει τα βασικά προστάγματα της οικολογίας. Στην πράξη αυτό θεωρείτε ότι συμβαίνει σήμερα;
Η σύγκλιση Οικολογίας και Αριστεράς είναι μία μακρά και γόνιμη διαδικασία. Στην αριστερά, όπως και στο μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας μας, είναι πλειοψηφικές οι απόψεις που καταλαβαίνουν ως ανάπτυξη την ποσοτική αύξηση του ΑΕΠ (Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος) και την αύξηση της κατανάλωσης. Οι Οικολόγοι Πράσινοι πιστεύουμε σε ένα άλλο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης που αλλάζει και την ποιότητα και το είδος και την ποσότητα των αγαθών. Πιστεύουμε σε ένα άλλο πρότυπο ζωής που στηρίζεται στη λογική της οικονομίας των φυσικών πόρων. Οι επενδύσεις μαμούθ βρίσκονται στον αντίποδα της δικής μας λογικής. Στο ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει η λογική, που είναι και δική μας, για έναν κοινωνικό και οικολογικό μετασχηματισμό προς αυτή την κατεύθυνση αλλά η άποψη αυτή δεν εκφράζεται πάντα καθαρά. Από την άλλη πλευρά πολλοί μέσα στο χώρο της οικολογίας αγνόησαν το πρόβλημα της καταστροφής των μεσαίων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας και της φτωχοποίησης του πληθυσμού και πίστεψαν σε μία νεοφιλελεύθερη λογική της «πράσινη ανάπτυξης», μία λογική που αγνοεί τον παράγοντα της κοινωνικής δικαιοσύνης. Για να υπάρξει πραγματική διέξοδος για τη χώρα θα πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή ανάμεσα σε αυτές τις δύο πολιτικές αντιλήψεις και να μετατραπεί σε μία κυβερνητική πολιτική με συνοχή και σχέδιο.
Κάποιες από τις προγραμματικές θέσεις που είχατε συμφωνήσει προεκλογικά με το ΣΥΡΙΖΑ βλέπουμε να ακυρώνονται. Ποια θα είναι η στάση τόσο του κόμματος σας όσο και η προσωπική σας, εάν δεν τηρηθούν τα συμφωνηθέντα;
Δυστυχώς ή ευτυχώς βρισκόμαστε σε μία κρίσιμη περίοδο που η διαπραγμάτευση και η διέξοδος από την κρίση κυριαρχεί πάνω σε όλες τις πολιτικές. Θεωρώ ότι τούτο είναι αναπόφευκτο, η χώρα μας πρέπει να καταλήξει σύντομα σε συμφωνία ώστε να μπορέσει σε ένα μέσο χρονικό διάστημα να αναπτύξει τις πολιτικές για μία παραγωγική ανασυγκρότηση με βιώσιμα-οικολογικά χαρακτηριστικά. Πιστεύω ότι είναι νωρίς για να πει κάποιος ότι δεν έχουν τηρηθεί τα συμφωνηθέντα. Υπάρχουν πράγματι κάποια καυτά ζητήματα όπου στην κυβέρνηση επικρατούν διαφορετικές απόψεις. Κάποιες πιο οικολογικές και κάποιες λιγότερο. Στην κρίσιμη ερώτηση αν δεν τηρηθούν τα συμφωνηθέντα, εμείς θα προσπαθήσουμε με επιχειρήματα να τους πείσουμε και για τη συνέπεια και για την ορθότητα των οικολογικών προτεραιοτήτων. Εάν υπάρξουν μη ανεκτές αποκλίσεις ο καθένας θα εφαρμόσει τις πολιτικές αρχές του και αξίες.
Μετά την απόφαση του Λαφαζάνη για την Πτολεμαΐδα μοιράσατε ενημερωτικά φυλλάδια στους βουλευτές που εξηγούσατε τους λόγους για τους οποίους δεν πρέπει να γίνει η λιγνιτική μονάδα. Συγχρόνως θέσατε και ερωτήματα για το ποια συμφέροντα εξυπηρετεί. Λίγο ασυνήθιστο για τα κοινοβουλευτικά μας χρονικά. Πώς αντέδρασαν οι συνάδελφοι σας στον ΣΥΡΙΖΑ σε αυτή σας τη κίνηση;
Δεχθήκαμε πολλές θετικές γνώμες και ανάμεσα στους βουλευτές μας και από στελέχη της κυβέρνησης για την άποψή μας. Είχαμε και έντονες αντιδράσεις. Όμως μία ερώτηση που θέσαμε στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ για να κατατεθεί στη βουλή προς τον υπουργό Παναγιώτη Λαφαζάνη έχει δεχτεί την αρνητική εισήγηση από το τμήμα ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ και τους τοπικούς βουλευτές. Αντιλαμβανόμαστε τη δυσκολία να αλλάξει η κυβέρνηση τον σχεδιασμό των προηγούμενων κυβερνήσεων, όταν μάλιστα υπάρχουν υπογεγραμμένες συμβάσεις και ρήτρες. Οι βασικές αποφάσεις, όμως, πρέπει να είναι με βάση τις προτεραιότητες της προστασίας του πλανήτη και της ζωής. Η αριστερά διαφέρει από την πολιτική οικολογία στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων, για παράδειγμα στα εργασιακά δεν κάνει πίσω ενώ στα περιβαλλοντικά «βάζει νερό στο κρασί της».
Πιστεύεται ότι η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ μπορεί να ανοίξει το δρόμο και για συνεργασία Ευρωπαϊκής Αριστεράς με Ευρωπαίους Πράσινους;
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο οι Ευρωπαίοι Πράσινοι είναι μία ισχυρή οικογένεια με ολοκληρωμένες απόψεις για την κοινωνία, την οικονομία, τη δημοκρατία και τα δικαιώματα. Η δομή του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου επιτρέπει τον πλουραλισμό και την πολυφωνία όπως επίσης και το διάλογο και τις συμμαχίες για επί μέρους θέματα. Με την ευρωπαϊκή αριστερά έχουμε βρεθεί πολλές φορές σε κοινές θέσεις, αν και η ευρωπαϊκή αριστερά αποτελεί ένα ετερογενές σχήμα που περιέχει από τους σκανδιναβούς πράσινους-αριστερούς έως το ΚΚΕ. Στις εθνικές πολιτικές σκηνές τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα και σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στη Γαλλία και Ισπανία, επιβάλλεται η δημιουργία κόκκινων-πράσινων συμμαχιών με στόχο τον τερματισμό της φτωχοποίησης του λαού και την αλλαγή του μοντέλου παραγωγής.
Η Ρεβέκα Χάρμς αλλά και η αντιπροσωπεία των Ευρωπαίων Πράσινων, που επισκέφτηκε πρόσφατα την Αθήνα, μίλησαν για αντιευρωπαϊκή ατμόσφαιρα που δημιούργησε το ταξίδι Τσίπρα στη Ρωσία. Ποια είναι η άποψη σας;
Νομίζω ότι αυτά είναι υπερβολές. Οι πράσινοι δεν θα έπρεπε να παίρνουν τόσο ξεκάθαρη θέση για δύσκολα και πολύπλοκα θέματα, όπου οι πρωταγωνιστές και από τις δυο πλευρές βρίσκονται πολύ μακριά από τα ευρωπαϊκά ιδεώδη της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης. Αυτό που θα έπρεπε να μας ανησυχεί περισσότερο, και μας ανησυχεί εμάς σαν οικολόγους, είναι αυτή η λαγνεία για εξάρτηση από αγωγούς είτε αυτοί προέρχονται από τη Ρωσία (Λαφαζάνης) είτε από την Αμερική (Καμένος). Πρέπει όλοι αυτοί να συνειδητοποιήσουν ότι η ελληνική θάλασσα, η ελληνική γη, ο ελληνικός φυσικός πλούτος δεν πρέπει να καταστραφούν. Πρέπει να καταλάβουν ότι καμιά χώρα δεν «αναπτύχθηκε» από τη σπατάλη των φυσικών πόρων. Μόνο νεοαποικιακές σχέσεις δημιουργήθηκαν – πάρτε παράδειγμα τη Νιγηρία και γενικά τις αφρικανικές χώρες. Η πραγματική διέξοδος είναι με την αξιοποίηση του φυσικού μας πλούτου με τρόπο που θα τον διατηρήσουμε και θα τον αναδείξουμε και θα επιτρέπει παράλληλες πολλαπλές δραστηριότητες, όχι με την καταστροφή του και την παράδοσή του σε πολυεθνικές εταιρείες.
Τη στιγμή που η συνειδητοποίηση και η ευαισθησία του κόσμου για το περιβάλλον αυξάνεται, τα οικολογικά κόμματα στην Ευρώπη χάνουν τη δύναμη τους. Πού το αποδίδετε;
Αυτό που λέτε δεν ισχύει. Τα πράσινα κόμματα είναι σταθερά στη 4η ή 5η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι επίσης η ταχύτερα αναπτυσσομένη δύναμη εκτός Ευρώπης. Στην Αμερική οι πράσινοι είναι η μόνη αντιπολιτευτική δύναμη στο νεοφιλελεύθερο μοντέλο, αριστερά ουσιαστικά δεν υπάρχει. Υπάρχουν πράσινα κόμματα από τη δεκαετία του 1990 σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής και στην Ασία. Έχετε δίκιο ότι στην Ευρώπη τα οικολογικά-πράσινα κόμματα βρίσκονται σε στασιμότητα σε πολλές περιπτώσεις. Όμως, δεν βλέπω και καμία πολιτική δύναμη στην Ευρώπη που να προοδεύει εκτός από την ακροδεξιά. Επίσης στις χώρες που γνώρισαν τη λιτότητα και τις καταστροφικές τις επιπτώσεις γνωρίζουμε την πρόοδο μίας νέας αριστεράς. Όμως, οι δυνάμεις αυτές είναι πιο κοντά στην πολιτική οικολογία από ό,τι νομίζετε. Οι «Ποδέμος» μιλούν ανοικτά για απομεγέθυνση. Νομίζω ότι, όπως σας είπα και προηγουμένως, η λύση είναι η όσμωση οικολογίας και αριστεράς. Ο μόνος τρόπος που θα μπορούσε να έχουμε ισχυρή και φερέγγυα εναλλακτική πρόταση θα ήταν η αποδοχή από την αριστερά των αρχών για βιωσιμότητα και αποκέντρωση των Πράσινων.
Tέλος θα ήθελα να σας ρωτήσω για τις προσδοκίες σας από τη συμμετοχή σας σε αυτή τη κυβέρνηση.
Τα τελευταία χρόνια έγιναν μία σειρά περιβαλλοντοκτόνα μέτρα, όπως ο δασικός νόμος του 2014, οι νόμοι για τις επενδύσεις fast track και άλλα που πρέπει να ανατραπούν από τη νέα κυβέρνηση. Επίσης, σήμερα θα πρέπει να ανατραπούν πολιτικές ανοχής σε άνομα συμφέροντα και να εφαρμοστεί μία πολιτική με στρατηγικό σχεδιασμό βιωσιμότητας. Το κτηματολόγιο, οι ανάρτηση των δασικών χαρτών, τα εθνικά και περιφερειακά χωροταξικά με προτεραιότητα στη βιωσιμότητα είναι ορισμένα από τα μεγάλα θέματα που θα μας απασχολήσουν και εμένα ειδικά ως μέλος των επιτροπών περιβάλλοντος και παραγωγής-εμπορίου. Στη συνέχεια έχουμε θέσει ορισμένους στόχους όπως η βιώσιμη στροφή στη γεωργία, η κοινωνική οικονομία, η διαφάνεια, το τέλος της διαπλοκής, η εξοικονόμηση των πόρων και ο περιορισμός της σπατάλης και της κακοδιαχείρισης στο δημόσιο, η αποκέντρωση και η ανάδειξη της τοπικής δημοκρατίας. Όλα αυτά με μέτρα, με δίκαιη ανακατανομή του πλούτου και κοινωνική δικαιοσύνη μπορούν σταδιακά να υλοποιηθούν με ηθική και λογική στην πολιτική μας. Ελπίζω ότι θα τα καταφέρουμε για την χώρα, τους πολίτες και τις επόμενες γενιές.