Ο Γιώργος Δημαράς στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής για την Εθνική Πολιτική για τα Δάση (10/7/2018)

Το περιβάλλον μας ενώνει. Εύχομαι πραγματικά, το κλίμα που υπάρχει στην Επιτροπή Περιβάλλοντος να υπάρχει σε όλες τις Επιτροπές και στην Ολομέλεια, γιατί με τέτοιο κλίμα μπορούμε να προωθούμε πραγματικά λύσεις προς το συμφέρον της χώρας.

Είναι πολύ θετικό, ότι όλοι εκτιμούν πλέον την αξία των δασών, του νερού, του περιβάλλοντος. Τα ελληνικά δάση και οι δασικές εκτάσεις καταλαμβάνουν πάνω από το μισό της έκτασης της χώρας. Τα δάση από τις κορυφογραμμές, τα φαράγγια, τις λοφοπλαγιές μέχρι και τις νησιωτικές περιοχές αποτελούν τον κρυμμένο θησαυρό της χώρας. Σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις αξίζουν ως περιουσία πάνω από 50 δις ευρώ. Παρόλο που έμενα αυτού του είδους οι εμπορικές εκτιμήσεις, όσον αφορά το φυσικό πλούτο, δεν με ενθουσιάζουν, πάντως και με οικονομικούς όρους αν το δει κανείς, δηλαδή την αξία που έχει η απόδοση αυτού του φυσικού κεφαλαίου για τη χώρα μας, είναι σημαντικό.

Προσφέρουν το πολυτιμότερο αγαθό του αιώνα μας, το νερό. Εμείς ακόμα δεν το έχουμε στερηθεί, αλλά σε κάποιες άλλες περιοχές του πλανήτη, όπως η Αφρική, η Μέση Ανατολή, αντιλαμβάνονται πόσο μεγάλη αξία έχει αυτό το αγαθό.

 Οι ορεινές περιοχές και τα δάση έσωσαν ιστορικά τη χώρα από όλες τις οικονομικές και στρατιωτικές περιπέτειες, κρίσεις και χρεοκοπίες. Χαρακτηριστικότερη περίοδος είναι, ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, καθώς ξέρουμε ότι η εθνική αντίσταση εκεί ανδρώθηκε, εκεί άντεξε. Τότε, στις ορεινές κοινότητες άνθισε η χρυσή εποχή της εφαρμοσμένης ολιστικής δασονομίας.

Και όμως τα δάση μας αποτελούν τον πλέον παραμελημένο πόρο και μάλιστα απειλούμενο με υποβάθμιση, δεδομένης και της κλιματικής αλλαγής, που όπως ξέρουμε ανεβάζει τις θερμοκρασίες και οι πιθανότητες αύξησης των πυρκαγιών και της ερημοποίησης αυξάνονται.

Όλοι θυμόμαστε με τρόμο τις μεγάλες πυρκαγιές του 2007, όταν θρηνήσαμε δεκάδες ανθρώπινα θύματα και ολοσχερή καταστροφή χωριών, εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα κατεστραμμένων καλλιεργειών και τις δεκάδες χιλιάδες απανθρακωμένα ζώα, αλλά δυστυχώς τίποτε επαρκώς οργανωμένο δεν είχε γίνει τις τελευταίες δεκαετίες, που να προασπίσει την τεράστια δασική προίκα της χώρας, που εύκολα μπορεί να γίνει εφιάλτης.

Αντίθετα, οι πρόσφατες δεκαετίες, κυρίως μετά τη Μεταπολίτευση, χαρακτηρίστηκαν από στρατευμένη απαξίωση της Δασικής Υπηρεσίας και τη συστηματική εφαρμογή σειράς αντιδραστικών νόμων για την εξυπηρέτηση πλήθους μικρών και μεγάλων συμφερόντων. Τα δάση και οι δασικές εκτάσεις της χώρας αποτέλεσαν το φιλέτο της πολιτικής και πελατειακής συναλλαγής. Εκατομμύρια καταπατήσεων, ιδιαίτερα στις τουριστικές, παραθεριστικές και περιαστικές περιοχές. Για την ανέγερση εκατοντάδων χιλιάδων αυθαιρέτων και μη, την περίοδο της Χούντας, τα δάση γύρω από την Αττική δόθηκαν για οικοδόμηση, όλες αυτές οι περιοχές που λέμε σήμερα Νέος Βουτζάς, Ντράφι, Άγιος Σπυρίδωνας κ.λπ.. Αυτό αποτελούσε δημόσια περιουσία και επειδή δεν είχαν άλλες εκτάσεις να δώσουν, έδωσαν τα δάση για να γίνει η πολεοδόμηση. Ευτυχώς, αυτό με το Σύνταγμα του 1975 σταμάτησε.

Η εθνική στρατηγική για τα δάση βάζει ξανά και για πρώτη φορά σε ανοικτό διάλογο με την κοινωνία των πολιτών το θέμα στη σωστή του βάση. Προσπαθεί να διαμορφώσει ένα κοινό όραμα, να περιγράψει τις κατευθύνσεις και δράσεις, να αλλάξει άρδην το τοπίο στην ελληνική ύπαιθρο, δηλαδή να αποτελέσει το Ευαγγέλιο για κάθε χάραξη πολιτικής, για την αειφορική χρήση ενός αδιαπραγμάτευτου δημόσιου πόρου, που δανειζόμαστε από τα παιδιά μας.

Αυτό συνδυάζεται με την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών, την αναθεώρηση των προδιαγραφών διαχείρισης των δασών, που η επικαιροποίησή τους είχε ξεχαστεί για πενήντα χρόνια, τη σύνταξη διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, τη δημιουργία φορέων και σχεδίων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, τον νόμο για τους δασικούς συνεταιρισμούς.

Για το χώρο της πολιτικής οικολογίας η αυτονόητη τάξη, που προσπαθεί να υλοποιήσει η ασκούμενη δασική πολιτική της τελευταίας τριετίας είναι σημαντικό έργο, αλλά δεν είναι αρκετή. Παραμένουν σε εκκρεμότητα πάγια αιτήματα του δασικού τομέα, που χρειάζεται άμεσα να λυθούν για να εφαρμοστεί η υπό διαμόρφωση εθνική στρατηγική για τα δάση.

Πρώτον, η στελέχωση της διαλυμένης Δασικής Υπηρεσίας.

Δεύτερον, η ακύρωση σειράς αντιδασικών νόμων των προηγούμενων κυβερνήσεων, που ήταν και δέσμευση της τρέχουσας κυβέρνησης. Ειδικότερα, η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου και στιβαρού  Σώματος φύλαξης της φύσης, με την ενσωμάτωση των δασοαγροφυλάκων, των θηροφυλάκων και των φυλάκων των προστατευόμενων περιοχών.

Αποδεικνύεται κάθε χρόνο περισσότερο αναγκαία και επείγουσα, ώστε να αντιμετωπισθεί το διαρκές διασυνοριακό έγκλημα με την τεράστια απώλεια γενετικών πόρων, την καταλήστευση των αρωματικών φυτών, των σπάνιων ζώων και το λαθρεμπόριο των μανιταριών, τη λαθροθηρία και την εμπορία θηρεύσιμων και μη ζώων, αλλά και την προφύλαξη από το περιβαλλοντικό έγκλημα, τη ρύπανση, τα μπαζώματα και τις εκχερσώσεις, που συνεχίζουν δυστυχώς αμείωτα.

Είναι επίσης επείγουσα η ενεργοποίηση του πρόσφατα ψηφισθέντος νόμου για τους δασικούς συνεταιρισμούς.

Επίσης, ασύμβατες δραστηριότητες με την αειφορία των δασικών προϊόντων και αλληλοσυγκρουόμενες χρήσεις γης δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουν να υφίστανται. Αναφέρομαι στην εφαρμογή δασικής γης για σύνθετα τουριστικά καταλύματα, αλλά και για εξορύξεις υδρογονανθράκων, όπως συμβαίνει στην ΄Ήπειρο, ακόμα και σε περιοχές NATURA.

Επίσης, η εγκατάσταση αιολικών πάρκων βιομηχανικής κλίμακας της απόκρημνες και μέχρι πρόσφατα απομονωμένες κορυφές και νησίδες, χωρίς σωστό χωροταξικό σχεδιασμό.

Στρατηγικός σχεδιασμός του δασικού τομέα, χωρίς εθνικό χωροταξικό σχεδιασμό όλων των χρήσεων γης δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικός, είναι πιθανόν να βρεθεί πάλι στο ράφι των υπουργείων, ως μια άσκηση εργασίας φιλότιμων οραματιστών.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι θέλουμε η εθνική στρατηγική να αποτελέσει εργαλείο για την πραγματικά βιώσιμη έξοδο της χώρας μας από την κρίση. Ξεχασμένοι θησαυροί και καινοτόμα προϊόντα μπορούν να αναπτυχθούν οργανωμένα, στο πλαίσιο μιας υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και κυρίως συνεργατικής.

Με τον εκσυγχρονισμό των απαρχαιωμένων υποδομών, την τυποποίηση, την ταυτοποίηση, την πιστοποίηση των μοναδικών και απαραγνώριστων χαρακτηριστικών των δασών, παράδειγμα τα μη ξυλώδη τα προϊόντα του δάσους, μανιτάρια, αρωματικά φυτά, μέλι, ρετσίνι, βελανίδια κ.λπ., τα οποία μπορούν να προωθηθούν στην τοπική και διεθνή αγορά χώρα, ως μοναδικά τοπικά βιολογικά προϊόντα.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι θέλουν βέβαια το νέο μοντέλο Δασοπονίας να συνδέεται με το κυνήγι, μια δραστηριότητα που πρέπει όλοι και περισσότερο να περιορισθεί. Με στόχο οργανωμένες παραγωγικές αναδασώσεις, με κτηνοτροφικά και μελισσοκομικά δέντρα, χαρουπιές, κουμαριές κ.λπ., σε υποβαθμισμένες περιοχές, από υπερβόσκηση, εξόρυξη τόσο στο νησιωτικό χώρο, όσο και στις ορεινές περιοχές.

Οι δράσεις αυτές, θέλουμε να εμπλέκουν, εκτός από τις δασικές υπηρεσίες και τις τοπικές κοινωνίες, και τους δρώντες του δασικού χώρου, κτηνοτρόφους, μελισσοκόμους, κυνηγούς, ορειβατικούς και τοπικούς συλλόγους, τουριστικό τομέα, ενεργούς πολίτες.

Σημαντικό, επίσης, είναι να υποστηριχθεί η δημιουργία και ανόρθωση αστικών και περιαστικών δασών, ενταγμένων σε ένα πράσινο δίκτυο, πράσινων διαδρομών, ένα πρόγραμμα με σαφές χρονοδιάγραμμα, που θα πρέπει να αποκτήσουν όλες οι μεγάλες πόλεις. Είναι πολύ σημαντικό για την Αττική, που συγκεντρώνει το 40% του πληθυσμού της χώρας, να περιφρουρήσουμε τα δάση του Υμηττού, της Πεντέλης, της Πάρνηθας, τα οποία ήδη έχουν καταστραφεί, αλλά να περιφρουρήσουμε ό,τι έχει μείνει και να κάνουμε την αποκατάσταση.

Τελειώνοντας, είναι πολύ σημαντικότερα τα μέτρα κατά της πυρκαγιάς. Πρόληψη κυρίως, αλλά και ο μηχανισμός καταστολής, των εθελοντών κ.λπ..

Ευχαριστώ.