Ενώ ξεκινήσαμε καλά και είπαμε ότι το περιβάλλον, η αγωνία για το μέλλον των παιδιών μας, για το μέλλον της ζωής στον πλανήτη πρέπει να μας ενώνει, να σκεφτόμαστε όλοι μαζί πώς θα βελτιώσουμε την κατάσταση, το φθάσαμε πάλι στη μικροπολιτική.
Δεν θα μπω στη διαδικασία να απαντήσω για προβλήματα πολλών δεκαετιών, που έχουν συσσωρευτεί και που εάν εφαρμόζονταν η οικολογική πολιτική δεν θα είχαμε το 82% των απορριμμάτων να πηγαίνουν στην ταφή. Αυτή είναι η απάντηση της οικολογίας, θα είχαμε, όπως σ’ άλλες χώρες, το 5%, το 10% και τη μείωση της ποσότητας των απορριμμάτων.
Τέθηκαν και κάποια άλλα ζητήματα, που εμφανίζουν τη διαφορετική πολιτική προσέγγιση. Εδώ, πράγματι, να γίνει ο διάλογος, κύριε Σκρέκα, δηλαδή να δούμε τις οικονομίες μεγάλης κλίμακας, που οδηγούν στις μεγάλες επιχειρήσεις, στις πολυεθνικές επιχειρήσεις κ.λπ., αυτό το μοντέλο, εάν είναι το φιλικό προς το περιβάλλον, που θα μας οδηγήσει στη λύση των προβλημάτων για τον πλανήτη.
Από κει και πέρα, αυτά τα ζητήματα, που θέλουν χρόνο - δεν χωράνε στη σημερινή συζήτηση να τα συζητήσουμε - ευχαρίστως να αναπτυχθούν στον πολιτικό διάλογο, όμως υπάρχει, παρόλα αυτά, και με τις πολιτικές διαφορές, έδαφος για συνεννόηση. Ξέρουμε, ότι δεν προχωράνε έργα, γιατί η δημόσια διοίκηση υστερεί, γιατί υπάρχει γραφειοκρατία, γιατί μετά από ένα διαγωνισμό γίνονται ενστάσεις και για να βγουν αποφάσεις επί των ενστάσεων παίρνουν τρία - τέσσερα χρόνια. Αυτά πρέπει να τα λύσουμε από κοινού, μπορούμε να τα λύσουμε.
Ας δούμε, λοιπόν, τα μεγάλα ζητήματα του κόσμου σήμερα. Ο μεγαλύτερος εχθρός του πλανήτη είμαστε εμείς, οι άνθρωποι, αυτό το λογικό ον, το οποίο, όσον αφορά στο μέλλον του, συμπεριφέρεται ως ανόητο ον. Το θέμα του πλανήτη και όλα αυτά που συζητάμε, όπως το θέμα της κυκλικής οικονομίας, είναι κυρίως ζήτημα ηθικής στάσης απέναντι στην ίδια τη ζωή, απέναντι στις επόμενες γενιές και βεβαίως στο παρόν πολλών ανθρώπων, που δεν μπορούν να επιβιώσουν.
Η περιβαλλοντική εκπαίδευση στα σχολεία, αλλά και η ενημέρωση του πολίτη είναι η βάση για αυτές τις αλλαγές που πρέπει σήμερα να σχεδιάσουμε για να σωθεί ο κόσμος. Βεβαίως, το σχέδιο σωτηρίας από τους ανθρώπους της λογικής και της ηθικής είναι αναγκαίο, γι' αυτό και βλέπουμε πλέον ο ΟΗΕ να παίζει ένα ρόλο σ' αυτή διαδικασία. Διότι, έχουμε πληθυσμιακή έκρηξη στο πλανήτη. Μην κοιτάζουμε την Ευρώπη και τη χώρα μας. Στον πλανήτη προστίθεται 1 δισ. κάθε 12 - 13 χρόνια. Έχουμε εξάντληση των πόρων σε κάθε τομέα, στον νερό, στην ενέργεια, στα τρόφιμα, στα μέταλλα, στο γυαλί, στα οργανικά.
Έχουμε μπροστά μας ένα αδιέξοδο και σε αυτό πρέπει να σκεφτούμε όλοι μαζί και να μην κάνουμε μικροπολιτική και υποβαθμίζουμε το ίδιο το θέμα της συζήτησης. Υπάρχουν οδηγίες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μείωση της ποσότητας των υλικών που απαιτούνται για παροχή συγκεκριμένης υπηρεσίας. Για επιμήκυνση της ωφέλιμης διάρκειας ζωής των προϊόντων. Άλλο να κάνεις οικοδομή για πενήντα χρόνια, άλλο να την κάνεις για διακόσια. Άλλο να κάνεις αυτοκίνητο για έξι χρόνια και άλλο να το κάνεις για είκοσι ή να έχεις τη δυνατότητα επιδιόρθωσης. Πρέπει να μπούμε σε μια άλλη λογική.
Μείωση της χρήσης υλικών που είναι επικίνδυνα ή των οποίων η ανακύκλωση είναι δύσκολη. Δημιουργία αγορών για τις δευτερογενείς πρώτες ύλες. Σχεδιασμός προϊόντων, των οποίων, είναι ευκολότερη η συντήρηση, η επισκευή ή η αναβάθμιση. Ο κ. Τσιρώνης έκανε μια πολύ σωστή πρόταση, για μηδενικό ή ελάχιστο Φ.Π.Α στις επιχειρήσεις που επιδιορθώνουν. Γιατί να πληρώνει Φ.Π.Α ο τσαγκάρης που διορθώνει τα παπούτσια ή η μοδίστρα που σου στένεψε ένα παντελόνι; Απλά πράγματα είναι.
Είναι και κάποια ζητήματα που έχουν πραγματικά ιδεολογική ή πολιτική βάση. Αρκεί η κυκλική οικονομία για να σωθεί ο πλανήτης; Αρκεί η κυκλική οικονομία για να υπάρχει επάρκεια των πόρων και να ζήσουν οι άνθρωποι και τώρα και στο μέλλον; Το κυρίαρχο σήμερα κοινωνικοοικονομικό σύστημα βασίζεται στον ανταγωνισμό με κινητήρια δύναμη της οικονομίας το κέρδος. Οδηγεί, όχι μόνο στη συγκέντρωση του πλούτου σε λίγους, αλλά και την κοινωνική ανισότητα, αλλά και σε υπερκατανάλωση και σπατάλη των πόρων.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να διαβάσω ένα κομμάτι από ένα άρθρο ενός συναδέλφου μου και οικολόγου, του Φίλιππου Γκανούλη: «Ενώ η κυκλική οικονομία θα περιορίσει το οικολογικό αποτύπωμα κάθε προϊόντος, το συνολικό περιβαλλοντικό όφελος θα αντισταθμιστεί λόγω της αύξησης της παραγωγής κατανάλωσης. Είναι προφανές πως το νέο μοντέλο κυκλικής οικονομίας δεν μπορεί να αφεθεί στη νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποιημένη λογική αυτορρύθμισης των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών. Ο νέος σχεδιασμός θα πρέπει να ανήκει στην κοινωνία των πολιτών, η οποία, θα πρέπει να αποκτήσει έντονη περιβαλλοντική συνείδηση με καταναλωτικά πρότυπα και επίγνωση πως δεν υπάρχουν πια μαγικές λύσεις σε ό,τι αφορά τα περιβαλλοντικά προβλήματα του πλανήτη. Η μεγιστοποίηση της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης των υλικών είναι σίγουρα στη σωστή κατεύθυνση, όμως, δεν μπορούν από μόνες τους και χωρίς καμία αλλαγή καταναλωτικού μοντέλου και κανένα ρυθμιστικό πλαίσιο, να είναι η οριστική λύση». Ευχαριστώ.