ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς:
- Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων,
- Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
- Τουρισμού
ΘΕΜΑ: Προβλήματα της τουριστικής εκπαίδευσης
Η Ανωτέρα Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων Ρόδου (ΑΣΤΕΡ) λειτουργεί από το 1956 με πρότυπο την περίφημη ξενοδοχειακή σχολή της Λωζάνης. Έχει παίξει κομβικό ρόλο στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας, αφού επί σειρά δεκαετιών παρήγαγε εξαιρετικά στελέχη, πάνω στα οποία στηρίχθηκε η σύγχρονη ξενοδοχειακή βιομηχανία. Είναι χαρακτηριστικό ότι πλήθος διευθυντών ξενοδοχειακών μονάδων εν λειτουργία έχει αποφοιτήσει από την ΑΣΤΕΡ.
Τα τελευταία χρόνια η Σχολή παρακμάζει συστηματικά: Οι συντριπτικά περισσότεροι από τους καθηγητές είναι ωρομίσθιοι, οι σπουδαστές της δεν έχουν βιβλία και το κυριότερο, η λειτουργία βασικών εργαστηρίων που είναι η πεμπτουσία της επαγγελματικής εκπαίδευσης, έχει διακοπεί, με αποτέλεσμα η πρακτική εκπαίδευση να γίνεται είτε στον πίνακα είτε επί χάρτου!
Κυρίως: Παραμένει επίσης κλειστό το παραδοσιακό οικοτροφείο, το περίφημο ξενοδοχείο Soleil, το οποίο πέρα από τη φιλοξενία των φοιτητών πρόσφερε άριστο πεδίο πρακτικής άσκησης, όπως και οι μεγάλες εγκαταστάσεις μαγειρικής - ζαχαροπλαστικής.
Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζει η ΑΣΤΕΚ (πρώην ΑΣΤΕ Αγίου Νικολάου Κρήτης).
Επιπλέον, παρότι η εισαγωγή και στις δύο σχολές γίνεται με τις πανελλαδικές εξετάσεις και οι σχολές περιλαμβάνονται στο μηχανογραφικό μαζί με τα τμήματα ΑΤΕΙ, λόγω ιδιόμορφου προγράμματος (τριετής φοίτηση, όμως με τρία συνεχόμενα καλοκαίρια υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης - internship) το πτυχίο δεν θεωρείται ισότιμο με ΑΤΕΙ, με αποτέλεσμα οι απόφοιτοι να παραμένουν μετέωροι από την άποψη συνέχισης ή αναγνώρισης του επιπέδου των σπουδών τους.
Η έλλειψη στοιχειώδους ενιαίου σχεδιασμού, συντονισμού και προγραμματισμού, συνιστά σοβαρό εκπαιδευτικό πρόβλημα που προϋπήρχε, ιδιαιτέρως αφού η τουριστική εκπαίδευση στη χώρα μας βρίσκεταιυπό την επίβλεψη τριών υπουργείων: Τουρισμού, Παιδείας, Εργασίας! Το πρόβλημα μάλιστα οξύνθηκε ακόμη περισσότερο μετά την αδικαιολόγητη κατάργηση του Οργανισμού Τουριστικής Κατάρτισης και Εκπαίδευσης (ΟΤΕΚ) το 2013 (ν. 4109/2013), η οποία επιτείνει ακόμη περισσότερο τον κατακερματισμό του αναγκαίου θεσμικού συντονισμού, ενιαίας εποπτείας και εξορθολογισμού των αρμοδιοτήτων των εμπλεκόμενων διαφορετικών Υπουργείων.
Ιδού τα στοιχεία που αναδεικνύουν τον κατακερματισμό:
● Το Υπουργείο Παιδείας εποπτεύει αφενός τα τμήματα προπτυχιακών σπουδών τουρισμού – μέχρι σήμερα ως κατευθύνσεις τουρισμού σε τμήματα κυρίως διοίκησης επιχειρήσεων της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (π.χ. Πανεπιστήμια Αιγαίου, Πειραιά, Μακεδονίας και Πατρών) - και αφετέρου Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών, αμιγώς τουριστικά ή ως κατευθύνσεις (π.χ. Πανεπιστήμια Αιγαίου, Πειραιά, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών).
● Το Υπουργείο Παιδείας εποπτεύει προπτυχιακές σπουδές τουρισμού στα τμήματα ΑΤΕΙ τουριστικών επαγγελμάτων.
● Το Υπουργείο Παιδείας εποπτεύει τμήματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (κυρίως στα ΕΠΑΛ), και τα ΙΕΚ στα οποία λειτουργούν τμήματα τουριστικών μονάδων και επιχειρήσεων φιλοξενίας.
● Το Υπουργείο Παιδείας εποπτεύει το ομώνυμο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών για Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων στο Ελεύθερο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.
● Το Υπουργείο Τουρισμού επιβλέπει τις δύο Ανώτερες Σχολές (ΑΣΤΕΡ - ΑΣΤΕΚ), που η προβληματική κατάστασή τους, αναφέρεται στο πρώτο μέρος της ερώτησης· τα ΙΕΚ που υπάγονται στη δικαιοδοσία του και την επίσης καταργημένη Σχολή Ξεναγών.
● Το Υπουργείο Εργασίας μέσω του ΟΑΕΔ επιβλέπει τη λειτουργία των Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας, με αρκετά τμήματά τους να προσφέρουν τουριστική εκπαίδευση ή συναφή προς τον τουρισμό.
● Πολλές ιδιωτικές σχολές που λειτουργούν στη χώρα μας προσφέρουν σπουδές τουριστικής εκπαίδευσης, κυρίως σε αποφοίτους Λυκείου διαφορετικών εκπαιδευτικών επιπέδων.
● Μόλις πρόσφατα (9.2.2017) ψηφίστηκε στη Βουλή διάταξηνόμου του Υπουργείου Παιδείας με βάση την οποία (επαν)ιδρύονται στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, τμήματα τουριστικών σπουδών, ενταγμένα στις Σχολές Επιστημών Διοίκησης, με έδρες τη Χίο και τον Πειραιά.
● Προ των πυλών είναι και η ίδρυση Τμήματος Προπτυχιακών Σπουδών για τουρισμό από το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο ΕΑΠ.
Όλα τα παραπάνω περιγράφουν μια εικόνα κατακερματισμού της τουριστικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, με πολλές αρνητικές συνέπειες:
1. Οι διαφορετικοί επιβλέποντες φορείς δεν εξασφαλίζουν ομοιομορφία στο πρόγραμμα σπουδών, ούτε ισοτιμία στον επίπεδο σπουδών και στον εξοπλισμό που διατίθεται στους μαθητές και φοιτητές.
2. Οι υποψήφιοι φοιτητές επιλέγουν την εκπαίδευσή τους ουσιαστικά τυχαία, με βάση κριτήρια γεωγραφικά ή άλλα, αφού δεν είναι σε θέση να αξιολογήσουν το σύνολο της προσφερόμενης εκπαίδευσης.
3. Οι επιχειρηματίες με τη σειρά τους αδυνατούν να σχηματίσουν άποψη για το επίπεδο τόσων διαφορετικών κλάδων και τμημάτων και ως αποτέλεσμα δεν έχουν ασφαλή κριτήρια στην επιλογή των μελλοντικών τους στελεχών.
Τέλος, η Γενική Γραμματέας Τουρισμού δήλωσε προσφάτως ότι το Υπουργείο Τουρισμού επεξεργάζεται την τελική και ολοκληρωμένη πρόταση για την άθμιση της δημόσιας τουριστικής εκπαίδευσης, που είχε εγκαταλειφθεί στο παρελθόν, ενώ επίσης σχεδιάζει την αναβάθμιση της ΑΣΤΕΡ, της ΑΣΤΕΚ, των 8 δημοσίων ΙΕΚ Τουρισμού, καθώς και την επαναλειτουργία της Σχολής Ξεναγών.
Κατόπιν τούτων, ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
· Πώς σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν τον κατακερματισμό της τουριστικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα και να αναβαθμίσουν συνολικά την ποιότητά της, εξασφαλίζοντας υψηλής ποιότητας στελέχη αντάξια του πιο δυναμικού ίσως κλάδου της ελληνικής οικονομίας;
· Πώς σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν το απαράδεκτο θεσμικό παράδοξο, η εισαγωγή και στις δύο σχολές ΑΣΤΕΡ και ΑΣΤΕΚ να γίνεται με τις πανελλαδικές εξετάσεις, και λόγω του ιδιόμορφου -επαγγελματικού χαρακτήρα- εκπαιδευτικού προγράμματος το πτυχίο να μη θεωρείται ισότιμο των ΑΤΕΙ, με αποτέλεσμα οι απόφοιτοι να παραμένουν μετέωροι από την άποψη συνέχισης ή αναγνώρισης του επιπέδου των σπουδών τους;
· Σε ποια μέτρα προτίθενται να προβούν για την επίλυση των πιο επειγόντων και σημαντικών προβλημάτων και της γενικότερης θεσμικής προβληματικής κατάστασης των ΑΣΤΕΡ και ΑΣΤΕΚ;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Ξυδάκης Νικόλαος
Αυλωνίτου Ελένη
Γεννιά Γεωργία
Γιαννακίδης Ευστάθιος
Δέδες Ιωάννης
Δημαράς Γεώργιος
Δουζίνας Κωνσταντίνος
Δρίτσας Θεόδωρος
Εμμανουηλίδης Δημήτριος
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θεωνάς Ιωάννης
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καββαδία Ιωαννέτα (Αννέτα)
Καρακώστα Ευαγγελία (Εύη)
Καστόρης Αστέριος
Κοζομπόλη - Αμανατίδη Παναγιώτα
Μάρδας Δημήτρης
Μηταφίδης Τριαντάφυλλος
Μορφίδης Κωνσταντίνος
Μουμουλίδης Θεμιστοκλής
Μπαλτάς Αριστείδης
Ντζιμάνης Γεώργιος
Πάλλης Γεώργιος
Παπαδόπουλος Χριστόφορος
Παπαφιλίππου Γεώργιος
Παυλίδης Κωνσταντίνος
Ρίζος Δημήτριος
Σκούφα Ελισσάβετ – Μπέτυ
Σπαρτινός Κωνσταντίνος
Σταματάκη Ελένη
Τζαμακλής Χαρίλαος
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφύλλου Μαρία
