Αθήνα, 4 Μαΐου 2017
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς: τον κ. Υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής
ΘΕΜΑ: «Προστασία ασυνόδευτων προσφυγόπουλων στην χώρα μας και διαδικασίες οικογενειακής επανένωσης»
Είναι βέβαιο ότι η ανθρώπινη τραγωδία της προσφυγικής κρίσης έχει μια εξαιρετικά εφιαλτική πτυχή: αυτή των ασυνόδευτων παιδιών. Η ευάλωτη αυτή πληθυσμιακή ομάδα διατρέχει και τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ζωή και την ακεραιότητα των μικρών προσφυγόπουλων, υπό δραματικές, μάλιστα, συνθήκες, μακριά από την φροντίδα, την ψυχολογική υποστήριξη και την θαλπωρή των συγγενικών/οικογενειακών τους προσώπων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Europol, 10.000 προσφυγόπουλα «χάθηκαν» στην Ευρώπη κατά τα έτη 2015-2016, ενώ σε αντίστοιχη Έκθεση του δικτύου «MissingChildrenEurope», ο αριθμός των χαμένων παιδιών ενδεχομένως να ήταν κατά πολύ μεγαλύτερος. Ενδεικτικά, στην Μ. Βρετανία, η Μονάδα Ελέγχου Ασύλου ανέφερε ότι το 60% των ασυνόδευτων ανηλίκων που φιλοξενούνται στα κέντρα κοινωνικής φροντίδας της χώρας χάνονται και δεν εντοπίζονται ξανά. Στη Γερμανία η Ομοσπονδιακή Αστυνομία ανακοίνωσε ότι 4.749 ασυνόδευτα παιδιά θεωρούνται εξαφανισμένα. Στην Ιταλία έχουν εξαφανιστεί 5.000 παιδιά, ενώ τουλάχιστον άλλα 1.000 αγνοούνται στη Σουηδία. Τα στοιχεία είναι, ασφαλώς, σοκαριστικά και καταδεικνύουν όχι μόνον το μέγεθος του προβλήματος, αλλά και το μέγεθος της ανικανότητας των “ισχυρών” Ευρωπαϊκών κρατών.
Δυστυχώς, ωστόσο, και στην Χώρα μας, λόγω των αλλεπάλληλων προσφυγικών “κυμάτων” αλλά και της παρατεταμένης κωλυσιεργίας της Ευρώπης να συμμετάσχει στην επιβεβλημένη διαδικασία μετεγκατάστασής τους, το 2016 καταγράφηκαν, κατά προσέγγιση, 5.000 περιπτώσεις ασυνόδευτων προσφυγόπουλων, ενώ εντός του 2017 εξακολουθούν να παραμένουν στην Χώρα μας περίπου 2.000 ασυνόδευτα παιδιά. Εξ αυτών, σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ο συνολικός αριθμός των θέσεων σε δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων ανέρχεται σε 1.382 (συμπεριλαμβανομένων καλυμμένων θέσεων, θέσεων για τις οποίες έχουν βγει τοποθετήσεις και αναμένεται η μεταφορά των παιδιών, αλλά και κενές θέσεις προς κάλυψη με τις τελευταίες να ανέρχονται σε 209). Επιπλέον, ο συνολικός αριθμός παραπομπών ασυνόδευτων προσφυγόπουλων στην λίστα αναμονής για τοποθέτηση σε ορισμένη δομή φιλοξενίας ανέρχεται σε 952 (στοιχεία Απριλίου 2017).
Πέραν των ανωτέρω, σε σχετική Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη που αφορά στην περίοδο Ιουλίου – Δεκεμβρίου 2016 και εκπονήθηκε σε συνεργασία με την UNICEF για την ανάπτυξη του Μηχανισμού Παρακολούθησης της Κατάστασης των Παιδιών που Μετακινούνται στην Ελλάδα, αν και γίνεται λόγος για την εντατική και πολύπλευρη προσπάθεια των οργάνων της ελληνικής Πολιτείας να ανταποκριθούν στις ανάγκες των παιδιών, σημειώνονται «σοβαρές αδυναμίες, που καθίστανται εμφανέστερες στη λειτουργία των δομών φιλοξενίας, τόσο στα νησιά, όσο και στην ενδοχώρα».
Εξάλλου, ειδικώς όσον αφορά στα ασυνόδευτα παιδιά, αν και καταγράφεται η εξαιρετικά θετική προσπάθεια αύξησης της δυναμικότητας των δομών φιλοξενίας από 423 τον Μάρτιο σε 1.252 τον Δεκέμβριο, καθώς και η προσπάθεια λειτουργίας ασφαλών χώρων εντός των ανοιχτών δομών φιλοξενίας, διαπιστώνεται ότι, παρ' όλα αυτά, εξακολουθούν να υφίστανται με την ίδια ένταση κρίσιμα ζητήματα, όπως: η απουσία θεσμοθέτησης και υλοποίησης της επιτροπείας, προδιαγραφών ίδρυσης και λειτουργίας ξενώνων φιλοξενίας, ενιαίων διαδικασιών διαπίστωσης της ανηλικότητας και βασικών αρχών για την προστασία των ασυνόδευτων.
Επειδή, παρά τις σημαντικές προσπάθειες που έχει καταβάλει η Ελληνική Πολιτεία για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, η συγκεκριμένη ευάλωτη ομάδα παιδιών εξακολουθεί να διατρέχει σοβαρό κίνδυνο εκμετάλλευσης και βίας (σύμφωνα και με τα πορίσματα προσφάτως δημοσιοποιηθείσας Έκθεσης του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ).
Επειδή, θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για την Πολιτεία η άμεση επανένωση των ασυνόδευτων προσφυγόπουλων με τις οικογένειές τους, εφόσον αυτές πράγματι εντοπίζονται από τις αρμόδιες Αρχές.
Επειδή, εφόσον δεν καθίσταται εφικτή η άμεση ταυτοποίηση και επανένωση των ασυνόδευτων προσφυγόπουλων με τις οικογένειές τους, θα πρέπει να επιταχύνεται, κατά το δυνατόν, η διαδικασία πλήρωσης των υφιστάμενων θέσεων σε δομές φιλοξενίας, ώστε αυτές να μην παραμένουν κενές.
Επειδή, σε κάθε περίπτωση, πέραν των ανωτέρω, επείγει η προσπάθεια δημιουργίας ειδικών ζωνών ασφαλείας (safezones) εντός των καταυλισμών, προκειμένου να υπάρχει αυξημένη φροντίδα για τα ανήλικα και να μην συγχρωτίζονται με δύσκολες καταστάσεις.
Βάσει των ανωτέρω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Τί προτίθεται να πράξει, και με ποιόν τρόπο, ως προς την άμεση ταυτοποίηση και επανένωση των εν λόγω ασυνόδευτων προσφυγόπουλων με τις οικογένειές τους;
2. Τί προτίθεται να πράξει, για όσα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα δεν είναι εφικτή η οικογενειακή επανένωση, ως προς την ταχύτερη μετάβασή τους σε κενές θέσεις των δομών φιλοξενίας;
3. Για όσα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα δεν είναι εφικτή η οικογενειακή επανένωση ή μετάβαση σε ασφαλέστερες δομές, πότε αναμένεται η ολοκλήρωση των ζωνών ασφαλείας (safezones) για αυτά τα παιδιά εντός των υφιστάμενων δομών – προσφυγικών καταυλισμών;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Βράντζα Παναγιώτα
Ακριώτης Γεώργιος
Αντωνίου Χρήστος
Αυλωνίτου Ελένη
Γεωργοπούλου – Σαλτάρη Ευσταθία
Γιαννακίδης Ευστάθιος
Δημαράς Γεώργιος
Δρίτσας Θεόδωρος
Δριτσέλη Παναγιώτα
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Θελερίτη Μαρία
Θεοφύλακτος Ιωάννης
Θεωνάς Ιωάννης
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καββαδία Ιωαννέτα
Κοζομπόλη – Αμανατίδη Παναγιώτα
Λάππας Σπυρίδων
Μιχελογιαννάκης Ιωάννης
Μορφίδης Κωνσταντίνος
Μπαλαούρας Γεράσιμος
Πάντζας Γεώργιος
Πρατσόλης Αναστάσιος
Ριζούλης Ανδρέας
Σεβαστάκης Δημήτριος
Σέλτσας Κωνσταντίνος
Σκούφα Ελισσάβετ – Μπέττυ
Σπαρτινός Κωνσταντίνος
Σταματάκη Ελένη
Συρίγος Αντώνιος
Τριανταφύλλου Μαρία
Χριστοδουλοπούλου Αναστασία
Ψυχογιός Γεώργιος