Αθήνα, 1 Μαρτίου 2018
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς
- Πολιτισμού και Αθλητισμού
- Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ΘΕΜΑ: Η Μακρόνησος, ως τόπος διατήρησης της ιστορικής συλλογικής μνήμης και η προοπτική ανακήρυξής της σε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Κατά τη Νεότερη Ελληνική Ιστορία, η Μακρόνησος αποτέλεσε τον τόπο διεξαγωγής ενός πειράματος ιδεολογικής αναμόρφωσης μερίδας Ελλήνων, ως επακόλουθο της ήττας της Αριστεράς κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο. Δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι στη Μακρόνησο επιχειρήθηκε να εφαρμοστεί ένα οργανωμένο σύστημα ψυχολογικής, αν όχι και σωματικής, εξόντωσης των ηττημένων με τη χρησιμοποίηση κυριολεκτικά όλων των μέσων. Μολαταύτα, η Μακρόνησος έμεινε στην ιστορική μνήμη γιατί συγχρόνως εκεί αναδείχθηκε η ακατάβλητη δύναμη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Ο χώρος έμεινε για δεκαετίες στο περιθώριο του επίσημου πολιτικού λόγου, με σκοπό το να ξεχαστούν όλα τα συναφή ηθικά διδάγματα, θετικά και αρνητικά. Ωστόσο, το 1989 ανακηρύσσεται από την τότε Υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη τόπος ιστορικής μνήμης και το 1995 ορίζονται οι χρήσεις γης.
Τον Ιούλιο 2017, επισκέπτονται τη Μακρόνησο Επιθεωρητές Δόμησης και Περιβάλλοντος και διαπιστώνουν πληθώρα πολεοδομικών παραβάσεων (αυθαίρετα κτίσματα, στάνες, παραθαλάσσια οικήματα κ.λπ.). Και με αυτήν την αφορμή κατατίθεται από 33 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ η 7515/727/ 21.7.2017 ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υποδομών και Μεταφορών, Πολιτισμού και Αθλητισμού με θέμα ΄΄Αυθαίρετη δόμηση στη μαρτυρική Μακρόνησο΄΄, όπου αναφέρονται αναλυτικά πολεοδομικές παραβάσεις και αυθαιρεσίες, οι οποίες παραμένουν μέχρι σήμερα ως έχουν, χωρίς να έχει γίνει από πλευράς αρμοδίων Υπηρεσιών ουδεμία ενέργεια.
Απαντώντας στην παραπάνω ερώτηση με το ΥΠΠΟΑ/ΑΤΝΠΚΕ/ 292732/1714/1.9.2017 έγγραφο, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λυδία Κονιόρδου αναφέρει ότι η αρμόδια περιφερειακή υπηρεσία του ΥΠΠΟΑ (Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής, Ανατ. Στερεάς Ελλάδας και Κυκλάδων- ΥΝΜΤΕΑΑΣΕΚ), μεταξύ άλλων,΄΄έχει υποβάλει τις προτάσεις της για την προστασία των μνημείων και την ήπια διαχείριση του χώρου, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν στην προστασία και ανάδειξη της Μακρονήσου ως ιστορικού τόπου μείζονος σημασίας της νεότερης πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας, με διεθνή εμβέλεια, και έχει εντάξει την Μακρόνησο στο Πρόγραμμα Δράσης της΄΄ (σελ.2) και επίσης ότι ΄΄κομβικό ζήτημα, στο πλαίσιο προβολής και ανάδειξης του ιστορικού τόπου της Μακρονήσου, αποτελεί η απομάκρυνση όλων των ασύμβατων δραστηριοτήτων και η διαμόρφωση της προβλήτας πρόσβασης των επισκεπτών, …,θέματα για τα οποία απαιτείται συμβολή και συνεργασία άλλων φορέων.΄΄ (σελ.3).
Κατόπιν των παραπάνω και με δεδομένη τη σημασία της Μακρονήσου ως τόπου όπου έχει δοκιμαστεί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η ηθική υπόσταση του καθενός και της καθεμιάς, που βρέθηκαν εκεί.
Και επειδή:
· μέσα από τις μαρτυρίες και τα μαρτύρια της, αποτελεί σημαντικό αποτύπωμα της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας που ως τέτοιο οφείλει να διασωθεί από την ιστορική λήθη
· ενώ ως τεκμήριο ιστορικής μνήμης, μπορεί να αποτελέσει μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς με οικουμενικά χαρακτηριστικά
Ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί:
1.α. Εφόσον η Μακρόνησος έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δράσης της αρμόδιας Υπηρεσίας ΝΜΤΕΑΑΣΕΚ, έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη συγκεκριμένα έργα που στοχεύουν στην προστασία των μνημείων και τη διαχείριση του χώρου της Μακρονήσου;
1.β. Προτίθεται το Υπουργείο Πολιτισμού να προβεί σύντομα στην προετοιμασία του απαιτούμενου φακέλου με το απαραίτητο υλικό τεκμηρίωσης, ο οποίος θα αποσταλεί στην UNESCO προκειμένου να εξεταστεί η προοπτική ένταξης της Μακρόνησου στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Αν ναι, ποιες θα είναι οι άμεσες ενέργειες προς αυτήν την κατεύθυνση;
2.α. Κατόπιν των καταγεγραμμένων από τους Επιθεωρητές Δόμησης και Περιβάλλοντος πολεοδομικών παραβάσεων και αυθαιρεσιών, τα συναρμόδια Υπουργεία έχουν προβεί στις κατά τον νόμο ενέργειες προκειμένου να αναζητηθούν και να αποδοθούν ενδεχόμενες ποινικές ή αστικές ευθύνες;
2.β. Έχουν ληφθεί προληπτικά μέτρα φύλαξης του χώρου, προκειμένου να αποτραπούν νέες πολεοδομικές αυθαιρεσίες και καταπατήσεις από επιτήδειους;
3. Ποιες είναι οι ενέργειες που προτίθεται να υλοποιήσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ώστε να λυθεί άμεσα το ζήτημα της παράνομης δόμησης που ταλανίζει χρόνια το νησί της Μακρονήσου, με απρόβλεπτες συνέπειες τόσο για το περιβάλλον όσο και για τη διατήρηση της ιστορικής και συλλογικής μνήμης (κτήρια, χώροι, ερείπια, από την εποχή λειτουργίας της Μακρονήσου);
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Μπαλτάς Αριστείδης
Αθανασίου Αθανάσιος
Αναγνωστοπούλου Αθανασία
Αντωνίου Χρήστος
Αυλωνίτου Ελένη
Βάκη Φωτεινή
Βαρδάκης Σωκράτης
Γεννιά Γεωργία
Γεωργοπούλου- Σαλτάρη Ευσταθία
Γκιόλας Ιωάννης
Δημαράς Γεώργιος
Δουζίνας Κωνσταντίνος
Δρίτσας Θεόδωρος
Δριτσέλη Παναγιώτα
Εμμανουηλίδης Δημήτριος
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Θελερίτη Μαρία
Θεοφύλακτος Ιωάννης
Θηβαίος Νικόλαος
Ιγγλέζη Αικατερίνη
Καββαδία Ιωαννέτα
Καΐσας Γεώργιος
Καρακώστα Ευαγγελία
Κασιμάτη Νίνα
Καφαντάρη Χαρά
Κοζομπόλη- Αμανατίδη Παναγιώτα
Κουράκης Αναστάσιος
Κυρίτσης Γεώργιος
Μανιός Νικόλαος
Μαντάς Χρήστος
Μάρδας Δημήτριος
Μιχελογιαννάκης Ιωάννης
Μορφίδης Κωνσταντίνος
Μουμουλίδης Θεμιστοκλής
Μουσταφά Μουσταφά
Μπαλαούρας Γεράσιμος
Ξυδάκης Νικόλαος
Πάλλης Γεώργιος
Πάντζας Γεώργιος
Παπαδόπουλος Νικόλαος
Παπαδόπουλος Χριστόφορος
Παπαφιλίππου Γεώργιος
Παρασκευόπουλος Νικόλαος
Παυλίδης Κωνσταντίνος
Πρατσόλης Αναστάσιος
Ρίζος Δημήτριος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σεβαστάκης Δημήτριος
Σιμορέλης Χρήστος
Σκουρολιάκος Παναγιώτης
Σκούφα Ελισσάβετ
Σπαρτινός Κωνσταντίνος
Σταματάκη Ελένη
Σταμπουλή Αφροδίτη
Στέφος Ιωάννης
Συρίγος Αντώνιος
Τριανταφύλλου Μαρία
Φίλης Νικόλαος
Χριστοδουλοπούλου Αναστασία
Ψυχογιός Γεώργιος
