Αθήνα, 21 Μαρτίου 2017
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς την κ. Υπουργό
Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης, Κοινωνικής Αλληλεγγύης
Θέμα: «Αύξηση ορίου οφειλών ΟΓΑ για συνταξιοδότηση»
Με την έλευση της κρίσης, μεγάλο μέρος των μη μισθωτών απασχολούμενων, δηλαδή οι αγρότες και οι επαγγελματίες που πληρώνουν μόνοι τις ασφαλιστικές εισφορές τους στα ταμεία ΟΓΑ και ΟΑΕΕ αντίστοιχα, βρέθηκαν σε αντικειμενική αδυναμία να καταβάλουν στα ταμεία τις οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές τους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης.
Το πρόβλημα αυτό επιχειρήθηκε να λυθεί με διαδοχικούς νόμους. Αρχικά οι νόμοι 3863/2010 και 3996/2011 θέσπισαν μια ενιαία διαδικασία επίλυσης του προβλήματος για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ και του ΟΑΕΕ. Με τον νόμο 3863/2010, άρθρο 61, ορίστηκε ότι στις περιπτώσεις που ένας ασφαλισμένος έχει οφειλές προς τον ΟΓΑ και τον ΟΑΕΕ, μπορεί να πάρει σύνταξη εφόσον η οφειλή του δεν ξεπερνά τις 20 μηνιαίες συντάξεις κατώτατων ορίων, όπως ισχύει για καθένα ασφαλιστικό οργανισμό, περαιτέρω δε ότι η οφειλή συμψηφίζεται ή παρακρατείται από το ποσό της σύνταξης σε ίσες μηνιαίες δόσεις που δε μπορούν να ξεπερνούν τις 40. Με τον νόμο 3996/2011 (άρθρο 43), ανήλθε το κατώφλι επιτρεπόμενης οφειλής σε 30 μηνιαίες συντάξεις κατώτατων ορίων, όπως ισχύουν για κάθε ασφαλιστικό οργανισμό, με ανώτατο όριο το ποσό των 15.000 ευρώ.
Στη συνέχεια όμως, ακολούθησαν οι νόμοι 4075/2012 και 4044/2013 που διαφοροποίησαν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για τους ασφαλισμένους οφειλέτες του καθενός από τα δύο ασφαλιστικά ταμεία. Με τον νόμο 4075/2012, άρθρο 32, για τους ασφαλισμένους οφειλέτες του ΟΑΕΕ ορίστηκε ότι μπορούν να πάρουν σύνταξη, συμψηφίζοντας ή παρακρατώντας τις οφειλές τους από τη σύνταξη σε 40 μηνιαίες δόσεις, εφόσον οι οφειλόμενες εισφορές τους δεν ξεπερνούν το ύψος 30 μηνιαίων συντάξεων κατώτατων ορίων λόγω γήρατος του ασφαλιστικού αυτού οργανισμού, και μέχρι του ανώτατου ποσού των 20.000 ευρώ μετά την προσαύξησή του με πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις. Με τον νόμο 4144/2013, άρθρο 68, ωστόσο, για τους ασφαλισμένους οφειλέτες του ΟΓΑ ορίστηκε ότι μπορούν να πάρουν σύνταξη, συμψηφίζοντας ή παρακρατώντας τις οφειλές τους από τη σύνταξη μόνον εφόσον το σύνολο των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί κατά τον χρόνο έκδοσης της απόφασης συνταξιοδότησης, δεν ξεπερνούν τις 4.000 ευρώ. Σε περίπτωση που η οφειλή ξεπερνά το ποσό των 4.000, ο ασφαλισμένος οφειλέτης του ΟΓΑ οφείλει να πληρώσει εφάπαξ το ποσό των άνω των 4.000 ευρώ, για να μπορεί να συνταξιοδοτηθεί.Το ίδιο ισχύει και για τους οφειλέτες ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ και του ΙΚΑ, αλλά τα αντίστοιχα όρια γι’ αυτούς είναι πολύ υψηλότερα, 20.000 και 15.000 ευρώ αντίστοιχα.
Στις 6 Οκτωβρίου 2016, ο Υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κ. Πετρόπουλος, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Γεώργιου Ακριώτη, με θέμα «αύξηση ορίου για τον συμψηφισμό οφειλών των ασφαλισμένων ΟΓΑ», αιτιολόγησε τα διαφορετικά όρια οφειλών για τη δυνατότητα συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων των τριών ως άνω ασφαλιστικών ταμείων, ΟΓΑ, ΟΑΕΕ και ΙΚΑ με βάση τις διαφορετικές δυνατότητες των ασφαλισμένων τους να αποπληρώσουν τις οφειλές τους εντός του εύλογου χρονικού διαστήματος των 3 ετών. Ο κ. Υφυπουργός εξήγησε μάλιστα ότι ως βάση υπολογισμού των διαφορετικών δυνατοτήτων των ασφαλισμένων είχε ληφθεί το διαφορετικό ύψος του μηναίου ασφαλίστρου που στον ΟΑΕΕ ήταν περίπου 5πλάσιο του ΟΓΑ. Είναι σημαντικό ωστόσο να ληφθεί υπόψη ότι στην πράξη το μέχρι στιγμής σύστημα δεν δούλεψε έτσι. Αντίθετα, ο ΟΓΑ επειδή έχει ακολουθήσει την πρακτική της παρακράτησης του συνόλου των χορηγούμενων συντάξεων των ασφαλισμένων οφειλετών του μέχρι να εξοφληθεί το σύνολο της οφειλής αντί της ρύθμισής τους σε ισάριθμες μηνιαίες δόσεις εξοφλούμενες εντός 3ετίας όπως κάνουν ο ΟΑΕΕ και το ΙΚΑ, εισπράττει στην πραγματικότητα τα οφειλόμενα πολύ πιο ασφαλώς και γρήγορα – μέσα σε 1,5 περίπου χρόνο έναντι 3 χρόνων του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ.
Επειδή, οι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ δικαίως διαμαρτύρονται για αυτή την ανισότητα, στην πράξη, μεταξύ των ιδίων και των ασφαλισμένων των άλλων Ταμείων, σε ότι αφορά το ύψος του ποσού που μπορεί να συμψηφιστεί ή να παρακρατηθεί από το ποσό της σύνταξής τους.
Επειδή, οι ασφαλισμένοι του πρώην ΟΓΑ διαμαρτύρονται επίσης για το γεγονός ότι δεν έχουν την δυνατότητα εξόφλησης των οφειλόμενων εισφορών με δόσεις, αλλά παρακρατείται το σύνολο του ποσού της σύνταξης μέχρι εξόφλησης, ενώ οι αντίστοιχοι οφειλέτες άλλων Ασφαλιστικών Ταμείων μπορούν να εξοφλήσουν τις οφειλές σε 40 δόσεις.
Επειδή, σε περιβάλλον οικονομικής κρίσης, είναι παρά πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο για τους αγρότες που ασκούν μια οικονομική δραστηριότητα εξορισμού ευάλωτη στις καιρικές συνθήκες, να βρουν και να καταβάλλουν εφάπαξ ποσά, που δημιουργήθηκαν από ανεξόφλητες εισφορές τελευταίων ετών.
Επειδή, αν δεν δοθεί σε αυτούς τους μεγάλης ηλικίας αγρότες οφειλέτες του πρώηνΟΓΑ η δυνατότητα συνταξιοδότησης, κινδυνεύουν να στερηθούν ακόμη και το μοναδικό εισόδημα στο οποίο έλπιζαν, τη σύνταξή τους.
Επειδή, από τις αρχές του 2017, έχουμε σε ισχύ νέο ασφαλιστικό σύστημα, τον ΕΦΚΑ, με πολύ πιο μεταβλητή γεωμετρία υπολογισμού εισφορών για τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ και του ΟΑΕΕ και στο νέο ασφαλιστικό πλαίσιο, δεν έχει νόημα η αποτίμηση των διαφορετικών δυνατοτήτων των ασφαλισμένων διαφορετικών ταμείων να εξοφλήσουν διαφορετικά ύψη οφειλών, με βάση μη ισχύοντα – πλέον – ύψη ασφαλίστρων.
Ερωτάται η κ. Υπουργός:
1. Προτίθεται να επανεξετάσει και να αυξήσει – έως και να διπλασιάσει – το σημερινό όριο οφειλής των 4.000 ευρώ, με το οποίο οι ασφαλισμένοι οφειλέτες του πρώην ΟΓΑ μπορούν να πάρουν σύνταξη, με παρακράτηση των οφειλών από τη σύνταξη ώστε να εξασφαλίζεται το δικαίωμα της συνταξιοδότησης, με πιο δίκαιους όρους για όλους, ανεξαιρέτως, τους ασφαλισμένους;
2. Προτίθεται να δώσει το δικαίωμα και στους ασφαλισμένους του πρώην ΟΓΑ, να εξοφλήσουν τις οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές σε 40 ισόποσες δόσεις, ή εναλλακτικά με ποσοστιαία παρακράτηση επί του μηνιαίου ποσού της σύνταξης, για λόγους ισονομίας με τους άλλους ασφαλισμένους;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Μπαλαούρας Γεράσιμος (Μάκης)
Ακριώτης Γεώργιος
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αντωνίου Χρήστος
Αυλωνίτου Ελένη
Βαγιωνάκη Ευαγγελία (Βάλια)
Βάκη Φωτεινή
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττας Δημήτριος
Βράντζα Παναγιώτα
Γάκης Δημήτριος
Γεννιά Γεωργία
Γεωργοπούλου – Σαλτάρη Ευσταθία ( Έφη)
Γιαννακίδης Ευστάθιος (Στάθης)
Γκαρά Αναστασία (Νατάσα)
Γκιόλας Ιωάννης
Δημαράς Γεώργιος
Δριτσέλη Παναγιώτα
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θελερίτη Μαρία
Θεοφύλακτος Ιωάννης
Θεωνάς Ιωάννης
Θηβαίος Νικόλαος
Καββαδία Ιωαννέτα (Αννέτα)
Καματερός Ηλίας
Καρά Γιουσούφ Αϊχάν
Καραγιάννης Ιωάννης
Καρακώστα Ευαγγελία (Εύη)
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη (Φρόσω)
Καστόρης Αστέριος
Κατσαβριά Σιωροπούλου Χρυσούλα
Κοζομπόλη Παναγιώτα
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μηταφίδης Τριαντάφυλλος
Μιχαηλίδης Ανδρέας
Μιχελής Αθανάσιος
Μορφίδης Κωνσταντίνος
Μουμουλίδης Θεμιστοκλής (Θέμης)
Μπαλωμενάκης Αντώνιος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Ντζιμάνης Γεώργιος
Ουρσουζίδης Γεώργιος
Παπαδόπουλος Νικόλαος
Παρασκευόπουλος Νικόλαος
Παυλίδης Κωνσταντίνος
Πρατσόλης Αναστάσιος
Ρίζος Δημήτριος
Ριζούλης Ανδρέας
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σεβαστάκης Δημήτριος
Σηφάκης Ιωάννης
Σιμορέλης Χρήστος
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Σπαρτινός Κωνσταντίνος
Σταματάκη Ελένη
Σταμπουλή Αφροδίτη
Στέφος Ιωάννης
Τζαμακλής Χαρίλαος (Χάρης)
Τζούφη Μερόπη
Τριανταφύλλου Μαρία
Τσίρκας Βασίλειος
Τσόγκας Γεώργιος
Ψυχογιός Γεώργιος