Αθήνα, 28 Ιουνίου 2016
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κ.Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: «Απαγόρευση της αιχμαλωσίας κητωδών»
Όπως έλεγε ο Μ.Γκάντι: «Ο Πολιτισμός ενός έθνους διακρίνεται από τον τρόπο, με τον οποίο οι άνθρωποι συμπεριφέρονται στα ζώα». Δυστυχώς η κοινωνία και ο πολιτισμός μας απέχουν πολύ ακόμα από τη στιγμή που ο σεβασμός για τα δικαιώματα όλων των έμβιων όντων θα αποτελεί πραγματικότητα.
Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, με τις επίμονες και δυναμικές προσπάθειες των κινημάτων και των συλλόγων για την προστασία των ζώων, αλλά και την ευθυγράμμιση της εθνικής με την ευρωπαϊκή και τη διεθνή νομοθεσία, έχουν γίνει μικρά αλλά σημαντικά βήματα για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων. Μια σημαντική εξέλιξη προς αυτή την κατεύθυνση ήταν και η ψήφιση του ν.4039/2012 (ΦΕΚ Α΄15) «Για τα δεσποζόμενα και αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση ή τη χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό». Μια από τις πιο σημαντικές προβλέψεις του παραπάνω νόμου ήταν, με το άρθρο 12, η απαγόρευση της χρησιμοποίησης κάθε είδους ζώου σε κάθε είδους θεάματα και άλλες συναφείς δραστηριότητες. Πιο συγκεκριμένα τα άρθρα 12 και 13 του ν.4039/2012, όπως ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με το άρθρο 46 του Ν.4235/2014 (ΦΕΚ 32Α’) μεταξύ άλλων προβλέπουν:
«Άρθρο 12. Απαγόρευση χρησιμοποίησης κάθε είδους ζώου σε κάθε είδους θεάματα και άλλες συναφείς δραστηριότητες
1. Απαγορεύεται η διατήρηση κάθε είδους ζώου σε τσίρκο ή σε θίασο με ποικίλο πρόγραμμα, εφόσον τα ζώα αυτά χρησιμοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο και για οποιονδήποτε σκοπό στο πρόγραμμά τους, πραγματοποιούν παραστάσεις ή παρελαύνουν ή εμφανίζονται ενώπιον του κοινού.
(…)
2.α. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 7, απαγορεύεται η χρησιμοποίηση ζώου σε υπαίθρια δημόσια έκθεση με σκοπό την αποκόμιση οικονομικού οφέλους.
(…)
Άρθρο 13. Εξαιρέσεις
1. Από τις απαγορεύσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 12 εξαιρούνται, οι νομίμως λειτουργούντες ζωολογικοί κήποι, τα ενυδρεία, τα καταστήματα πώλησης ζώων, τα κέντρα περίθαλψης ειδών άγριας πανίδας, τα εκτροφεία θηραμάτων και οι εκθέσεις ανάπτυξης και προβολής του κτηνοτροφικού και γεωργικού τομέα, που διέπονται από ειδικές διατάξεις, υπό την προϋπόθεση ότι και στους παραπάνω χώρους δεν διεξάγονται παραστάσεις κάθε είδους με τη συμμετοχή ζώων, πλην παραστάσεων ιππικής δεξιοτεχνίας και διεξαγωγής αθλημάτων ιππασίας, που περιλαμβάνουν την υπερπήδηση εμποδίων, την ιππική δεξιοτεχνία και το ιππικό τρίαθλο.
(…)».
Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει ρητά η απαγόρευση της χρήσης ζώων σαν υποκείμενα εκδηλώσεων και δημόσιων θεαμάτων. Είναι σαφές ότι η παραπάνω απαγόρευση ισχύει για κάθε είδους ζώο και για κάθε είδους σκοπό και χωρίς αμφιβολία περιλαμβάνει την απαγόρευση παραστάσεων που πραγματοποιούνται σε τσίρκο ή δελφινάρια. Τα τελευταία, στο πλαίσιο των προσφερόμενων υπηρεσιών τους περιλαμβάνουν και χρήση διαφόρων ζώων (χερσαίων ή θαλάσσιων), τα οποία εξαναγκάζουν με χρήση βίας σε εκτέλεση θεαμάτων με σκοπό το κέρδος και υπό, συχνά, απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης και, σε κάθε περίπτωση, εντελώς ξένες προς την βιολογία τους και τον φυσικό προορισμό τους. Ειδικά δε, η απαγόρευση αιχμαλωσίας κητωδών και θαλάσσιων θηλαστικών κρίνεται επιβεβλημένη ακόμη περισσότερο λόγω της βιολογικής και κοινωνικής ιδιαιτερότητας των ζώων αυτών, δεδομένου ότι η επιστημονική κοινότητα έχει αποφανθεί ότι η αιχμαλωσία κητωδών ισοδυναμεί με βασανιστήριο.
Παρά τη ρητή απαγόρευση των ανωτέρω διατάξεων, στο «Αττικό Ζωολογικό Πάρκο» εξακολουθούν κατά τα τελευταία χρόνια και πραγματοποιούνται παραστάσεις με δελφίνια κατά παράβαση της ισχύουσας νομοθεσίας. Στα επανειλημμένα αιτήματα φορέων και οργανώσεων για εφαρμογή του νόμου και για κλείσιμο του δελφιναρίου που παρανόμως λειτουργεί στην ανωτέρω επιχείρηση, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, που έχει τη σχετική αρμοδιότητα, εξακολουθεί να κωφεύει. Επιπροσθέτως, με έκπληξη διαπιστώνεται ότι με την από 14-6-2016 υπ’αρ.πρωτ.οικ.30289 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας με θέμα «Έγκριση Περιβαλλοντικών όρων για την επέκταση και λειτουργία του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου στο Δήμο Σπάτων- Αρτέμιδος, Π.Ε Ανατολικής Αττικής», γίνεται αναφορά σε εγκαταστάσεις που φιλοξενούν θαλάσσια θηλαστικά καθώς και σε «εκπαιδευτικό θαλάσσιο πάρκο», όρος που δεν συναντάται πουθενά στις εξαιρέσεις που προβλέπονται από το ν.4039/2012. Πέρα από το γεγονός ότι η ανωτέρω υπουργική απόφαση περιβαλλοντικών όρων εκδίδεται τουλάχιστον έξι χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του δελφιναρίου και τέσσερα χρόνια από τη ρητή απαγόρευση του ν.4039/2012 για παραστάσεις με ζώα, στη σελίδα 10 της απόφασης υπάρχει διατύπωση -και μάλιστα εντός εισαγωγικών- του άρθρου 13 του ν.4039/2012 που δεν υφίσταται ούτε στον αρχικό νόμο ούτε στην τροποποίησή του με το ν.3235/2014 («η διατήρηση ζώων σε πάρκα επιτρέπεται με την προϋπόθεση ότι δεν διεξάγονται κάθε είδους παραστάσεις με τη συμμετοχή ζώων»).
Από τα παραπάνω διαπιστώνεται η καθυστέρηση του Υπουργείου να εφαρμόσει την ισχύουσα νομοθεσία αλλά και η επινόηση όρων και διατυπώσεων που διαιωνίζουν την παράνομη λειτουργία δελφιναρίου στη χώρα μας.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, ερωτάται ο κ.Υπουργός:
1. Προτίθεται να προχωρήσει στην άμεση απαγόρευση λειτουργίας των παραστάσεων με δελφίνια που πραγματοποιούνται στο «Αττικό Ζωολογικό Πάρκο» κατ’εφαρμογή του νόμου 4039/2012;
2. Προτίθεται σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες εφαρμογής της Διεθνούς Σύμβασης CITES να αποτρέψουν κάθε νέα εισαγωγή στη χώρα μας δελφινιών και άλλων θαλάσσιων θηλαστικών που προορίζονται για παραστάσεις;
3. Σκοπεύει το Υπουργείο να προχωρήσει σε τροποποίηση του ν.4039/2012 προκειμένου να απαγορεύεται σε κάθε περίπτωση η αιχμαλωσία κητωδών στη χώρα μας και να ορίζεται ρητά ο αρμόδιος φορέας εφαρμογής της ανωτέρω απαγόρευσης;
Ο ερωτών βουλευτής
Γιώργος Δημαράς
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: http://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/67715b2c-ec81-4f0c-ad6a-476a3...