ΕΡΩΤΗΣΗ: Στρατόπεδο Χαϊδαρίου και ΜΠΛΟΚ 15

ΕΡΩΤΗΣΗ

 

Αθήνα, 11 Νοεμβρίου 2015

 

Προς τους κ.κ. Υπουργούς:

- Εθνικής Άμυνας

- Πολιτισμού και Αθλητισμού

 

Θέμα: “Στρατόπεδο Χαϊδαρίου και ΜΠΛΟΚ 15”

 

Το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου άρχισε να λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο του 1943 και σταμάτησε στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1944, όταν οι Γερμανοί άρχισαν να αποσύρονται από τα ελληνικά εδάφη. Πρόκειται για εγκαταστάσεις στρατώνα που είχε ιδρύσει ο Ιωάννης Μεταξάς το 1936 στη θέση «Καραϊσκάκη». Υπολογίζεται ότι από αυτό το στρατόπεδο συγκέντρωσης πέρασαν συνολικά πάνω από 21.000 κρατούμενοι. Στον αριθμό αυτό συμπεριλαμβάνονται και Εβραίοι, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων μεταφέρθηκε τελικά σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία.

Ο χώρος του στρατοπέδου Χαϊδαρίου είναι τόπος μαρτυρίου και ιστορικής μνήμης. Θεωρείται για την Ελλάδα χώρος αντίστοιχος με τα στρατόπεδα Άουσβιτς, Μαουτχάουζεν, Νταχάου, που όμως, σχεδόν αμέσως μετά τη συντριβή των δυνάμεων του Άξονα, ανακηρύχθηκαν ιστορικά μνημεία και με σειρά ενεργειών εξασφαλίστηκε η ανάδειξη και η προβολή τους. Η Ελλάδα είναι μοναδική περίπτωση στην Ευρώπη που ιστορικοί τόποι μνήμης δεν μετατράπηκαν σε Μουσεία, επισκέψιμα σε όλους.

Στη χώρα μας, έγιναν και γίνονται προσπάθειες για την απελευθέρωση του στρατοπέδου Χαϊδαρίου από την υπάρχουσα χρήση του και την ανάδειξή του σε επισκέψιμο μνημειακό τόπο, μολονότι εξακολουθεί και λειτουργεί ως χώρος στρατιωτικών ασκήσεων. Εντός του χώρου του στρατοπέδου υπάρχει ακόμη, το ΜΠΛΟΚ 15, κτήριο όπου κρατήθηκαν και βασανίστηκαν Έλληνες πατριώτες. Ένας χώρος, που παραμένει αναξιοποίητος ιστορικά και αφήνεται να “ρημάζει”, ενώ υπάρχουν αιτήματα φορέων του Χαϊδαρίου και όχι μόνο, για ανάδειξή του σε Μνημείο Εθνικής Αντίστασης. Από το 1987 (ΦΕΚ 329/3/24.6.87) δε, το ΜΠΛΟΚ 15 χαρακτηρίσθηκε ως Ιστορικό, Διατηρητέο Μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού, ωστόσο, δεν συντηρείται και καταρρέει.

Επίσης, κατά το παρελθόν υπήρξε θετική ανταπόκριση στο αίτημα μετατροπής του σε Μουσείο από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής, της Γενικής Διεύθυνσης Αναστηλώσεων Μουσείων και Τεχνικών Έργων (ΑΠ 4332/16/2010 του ΥΠΠΟ).

Σε δύο (2) ερωτήσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, τις 10363/02-05-2013 και 1471/02-04-2015, στα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Παιδείας Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, σχετικά με το θέμα, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας στις απαντήσεις του (Φ.900α/13252/9583/22-05-2013 και Φ.900α/375/14290/23-04-2015) αναγνώρισε την κακή κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κτήριο του ΜΠΛΟΚ 15 και ανέφερε ότι απαιτείται για τη συντήρηση και αποκατάστασή του, άνω του 1.000.000 ευρώ, ποσόν το οποίο αδυνατεί να καταβάλει, ενώ στις 25-06-2014 πραγματοποιήθηκε αυτοψία με τη συμμετοχή εκπροσώπων της 1ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων του τότε ΥΠ.ΠΟ, χωρίς να υπάρχει περαιτέρω απάντηση.

Αντίστοιχα, το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων στην απάντησή του (ΥΠΟΠΑΙΘ/ΤΝΠΚΕ/95615/418/04-05-2015) μεταξύ άλλων αναφέρει ότι έχει προβλέψει την εκτέλεση ενός προγράμματος για την Ανάδειξη των Τόπων Μνήμης της Δεκαετίας του 1940, ενταγμένου στην τρέχουσα χρηματοδοτική περίοδο (ΣΕΣ 2014-2020). Σχετικά με την αυτοψία που πραγματοποιήθηκε στις 25-06-2014 με παρουσία αρμόδιων υπηρεσιών του ΓΕΣ διαπιστώθηκε, πέραν της σχετικά κακής κατάστασης του κτηρίου, ότι τα προβλήματα αυτά είναι πλήρως αναστρέψιμα εφόσον υπάρξει σχετική μέριμνα προκειμένου να μην εξελιχθούν σε δομικά. Επίσης, αναφέρεται ότι δόθηκαν προφορικές κατευθύνσεις για τη σύνταξη σχετικής μελέτης στερεωτικών – σωστικών επεμβάσεων, η οποία και θα πρέπει να εγκριθεί.

Με βάση τα ανωτέρω,

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

  1. Έχει ενταχθεί το πρόγραμμα “Ανάδειξη των Τόπων Μνήμης της Δεκαετίας του 1940” στην τρέχουσα χρηματοδοτική περίοδο του ΣΕΣ 2014-2020 και αν όχι, σε ποιες ενέργειες θα προβεί το υπουργείο για να καταστεί επιλέξιμο;

  2. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η σύνταξη μελέτης από την αρμόδια στρατιωτική Υπηρεσία που διαχειρίζεται το κτήριο, μελέτη που αφορά σε στερεωτικές και σωστικές επεμβάσεις σύμφωνα με τις προφορικές κατευθύνσεις του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ;

  3. Ποιες είναι οι πλέον απαραίτητες εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης που πρέπει άμεσα να προγραμματιστούν, προς αποφυγή της κατάρρευσης του Μπλοκ 15, ώστε τα οικοδομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει και τα οποία είναι πλήρως αναστρέψιμα να μην εξελιχθούν σε δομικά, και ποιο το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους;

  4. Η πλήρης μελέτη αποκατάστασης του κτηρίου και η απόδοσή του στο κοινό, η οποία είναι απαραίτητη σύμφωνα με το έγγραφο του Υ.ΠΟ.ΠΑΙ.Θ, έχει αρχίσει να εκπονείται; Υπάρχει πρόθεση ανακήρυξης του ΜΠΛΟΚ 15 το επόμενο χρονικό διάστημα, ως ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ, προσβάσιμο από όλους;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)

Αυλωνίτου Ελένη

Βάκη Φωτεινή

Γιαννακίδης Στάθης

Γκιόλας Ιωάννης

Δημαράς Γεώργιος

Δημητριάδης Μίμης

Ζεϊμπέκ Χουσεϊν

Ηγουμενίδης Νικόλαος

Θελερίτη Μαρία

Καββαδία Αννέτα

Καματερός Ηλίας

Καρασαρλίδου Φρόσω

Κατριβάνου Βασιλική

Κατσαβριά – Σιωροπούλου Χρυσούλα

Λιβανίου Ζωή

Μηταφίδης Τριαντάφυλλος

Μιχελής Θανάσης

Μουμουλίδης Θεμιστοκλής

Μπαλαούρας Γεράσιμος

Μπάρκας Κώστας

Ντζιμάνης Γιώργος

Ουρσουζίδης Γιώργος

Πάλλης Γιώργος

Πάντζας Γιώργος

Παπαδόπουλος Σάκης

Ρίζος Δημήτρης

Σεβαστάκης Δημήτρης

Σέλτσας Κωνσταντίνος

Σιμορέλης Χρήστος

Σκουρολιάκος Πάνος

Σταμπουλή Αφροδίτη

Τζούφη Μερόπη

Τριανταφύλλου Μαρία

Τσόγκας Γιώργος